Plac Pamięci z Sowieckim Cmentarzem Honorowym i pomnikiem pamięci ofiar puczu Kappa-Lüttwitza

Atrakcje turystyczne

Opis obiektu

Plac Pamięci jest trójkątnym teren zielony z geometrycznie ułożonymi ścieżkami, trawnikami, wysokimi topolami i żywopłotami, położonym niedaleko centrum miasta Guben. Na środku centralnego trawnika postawione zostały w rzędzie trzy pionowe głazy narzutowe - na środkowym, a zarazem i największym z nich został wygrawerowany napis „OFIAROM WOJNY I REŻIMU (niem. DEN OPFERN VON KRIEG UND GEWALTHERRSCHAFT)”. Na trawniku przed nim ułożono trzy większe i dwanaście mniejszych kamieni nagrobkowych z czerwonego porfiru rochlitzowego, z wygrawerowanymi, napisanymi cyrylicą nazwiskami poległych żołnierzy radzieckich. Od strony Karl-Liebknecht-Str. ustawiony został prostokątny kamień pamiątkowy z czerwonego porfiru, z grawerem gwiazdy sowieckiej, latami 1941-1945 i tekstu w języku rosyjskim i niemieckim: „O wieczną pamięć poległych bohaterów w walce o wolność i niepodległość w naszej ojczyźnie” (niem. „Zum ewigen Gedenken der gefallenen Helden im Kampf für Freiheit und Unabhängigkeit unserer Heimat”). Tuż obok umieszczono kolejny prostokątny kamień pamiątkowy z czerwonego porfiru ku pamięci Ottona Thiele i Franza Blümkego, ofiar puczu Kappa-Lüttwitza; poniżej wygrawerowane zostały daty urodzenia i śmierci obu ofiar.

Historia obiektu

„Róg Zachodni” (niem. „Westringplatz”), obecnie „Plac Pamięci” (niem. „Platz des Gedenkens”), powstał około 1925 roku na zlecenie GeWoBa, pierwszej spółdzielni mieszkaniowej w Guben, powstałej w roku 1895. 24 sierpnia 1930 roku zmieniono nazwę na „Plac Friedricha Eberta” (niem. „Friedrich-Ebert-Platz”), podczas której dokonano odsłonięcia pomnika ku czci zmarłemu ostatniemu kanclerzowi Cesarstwa Niemieckiego i zarazem pierwszemu prezydentowi Rzeszy. Zaledwie trzy lata później narodowi socjaliści zburzyli pomnik, a kompleks został przemianowany na „Plac Jodłowy” (niem. „Tannenbergplatz”). W 1948 roku, po przejęciu wschodniej części Niemiec przez związek Radziecki, ponownie zmieniono nazwę miejsca pamięci, tym razem na „Plac Wyzwolenia” (niem. „Platz der Befreiung)”, otwierając Sowiecki Cmentarz Honorowy. W sumie pochowano tu 41 poległych żołnierzy Armii Czerwonej, a ku ich pamięci umieszczono duży głaz narzutowy, zastąpiony w 1971 roku przez czołg T34. Trzy lata później został powiększony o nagrobki ze szczątkami sowieckich robotników przymusowych pracujących w nieistniejącym już gubeńskim zakładzie BORSIG, a groby Ottona Thiele (1881-1920) i Franza Blümke (1898-1920) czyli ofiar puczu Kappa-Lüttewiza z 1920 roku zostały ekshumowane na cmentarzu Wschodnim w polskim już Gubinie i przeniesione na „Plac Wyzwolenia”. W 1900 roku uchwałą rady miasta obiektowi nadano obecną nazwę „Placu Pamięci (niem. „Platz des Gedenken”), usuwając zarazem czołg. Na jego miejscu wzniesiono trzy głazy narzutowe ku pamięci ofiar wojny i reżymu.